Täze görnüşli koronawirus ýokanjynyň pandemiýasy tutuş dünýäni gurşap aldy. Alymlar, lukmanlar we habar beriş serişdeleri täze ýokanjy nädip bejermelidigi we onuň nähili çylşyrymlaşmalara getirip biljekdigi barada köp gürrüň etdiler.
Emma keseli ýöne bir «başdan geçirmek» möhüm däl. Goşmaça meselelere ýolukmazlyk hem-de gowşak immunitetiňe täze keseli «gapjap» almazlyk üçin bu ýagdaýdan dogry baş alyp çykmak gerek.

Häzirki zaman dünýäsinde ýaşuly adamlar işjeň durmuş ýörelgelerini alyp barmagyny dowam edýärler: işe gitmek, sagdyn durmuş ýörelgelerini berjaý etmek, ýygy-ýygydan gezelenç etmek, güýmenjelerine wagt aýyrmak, agtyklarydyr çowluklary bilen wagt geçirmek. Emma olaryň organizmleri ýaşlaryň kähalatlarda hatda duýmaýan köp sanly keselleri üçin ejiz gelýär. Ene-atalarymyzy nädip gorap bileris?

Ýaşuly adamlar näme üçin kesellere garşy has durnuksyz bolýarlar?

Uly ýaşly sada adamlaryň käbiri ýetginjek oglanlaryň sport bilen meşgullanmagynyň esasy sebäbini sagdynlyk hem gözellik diýip pikir edýärler. Emma oglanlar üçin islendik fiziki maşklarda iň esasy maksat — bedeniň berdaşly bolmagy we edermenligiň häzirki zaman ülňülerine laýyk gelmegidir. Ýöne ýetginjek oglanlaryň sportuň görnüşini saýlamagyna «ideal» erkek adamsynyň daş keşbiniň nähili bolmalydygy babatda jemgyýetiň garaýşy täsir etmeli däldir. Netijäni we naýbaşy beden gurluşyny organizm ýeterlik taplanandan we ösenden soň hem gazanyp bolar.

Ýetginjek döwürde ýetginjegiň kaka bolmagy gorkuzyjy we durmuşy düýpgöter üýtgediji waka. Ýetginjek-ejelerden tapawutlylykda göwrelilik we dogumdan soňky aladalar ýetginjek-kakalaryň paýyna düşmeýär. 

Emma olar hem mekdepde okuwyny dowam edip, hem-de durmuşy üçin gazanç edip meňzeş kynçylyklar bilen ýüzbe-ýüz bolýar. 

Kanuny yzarlama

Kämillige ýetmek döwrüniň deň-duşlaryňyzyňkydan yza galyp başlamagyny başdan geçirmek, elbetde, aňsat bolmasa gerek. Sizden tapawutlylykda, olaryň boýy siziňkiden uzyn we sesleri eýýäm üýtgäp barýar. Siz bolsa, belki-de, aşakda sanalyp geçilen ýagdaýlar bilen ýüzbe-ýüz bolansyňyz:

• boýuňyzyň kiçiligi sebäpli size mekdepde gyjalat berýärler.

• adamlarda siziň aýdýan ýaşyňyzdan hem kiçidigiňiz barada pikir döreýär.

• bedenterbiýe sapaklarynda ýa-da sport bäsleşiklerinde özüňizden has daýawrak we güýçlüräk oglanlardan yza galýarsyňyz.

Şu gün irden, el-ýüzüňi ýuwup, dişleriňi arassalap durkaň, ýüzüňde ösüntgiň peýda bolandygyny gördüň. Bu, gürrüňsiz, gowy zat, emma seniň sakgal we murt göýbermek islegiň barlygy ýa-da ýoklugy barada sende entäk hem ynam ýok. Onda diýmek, syrmaga başlamak wagty geldi...

1. Päkiniň arassa lezwiýeli, özi-hem şahsy bolmagy zerurdyr.

Seniň teniň her gün bir garaşylmadyk täsinlik görkezýär: sen hemişe bolşuňdan köp derleýäň, saçyň birden ýagly bolýar, goňak peýda bolýar. Alada edip oturma, seniň ýaşyňda bu adaty bolmaly ýagdaýdyr. Edil häzir seň üçin bar ünsüňi öz bedeniň gigiýenasyna bermek möhümdir. Esasy maksat - deriň arassaçylygyny üpjün etmek.

“Meniň tenimiň öň hiç wagt bolmadyk ýerlerinde tüý ösýär ... Sesim hem üýtgeýär ... Bir gijede boýum hem 2 ýarym santimetr çemesi ösüpdir öýdýärin.” Bu ýagdaý her bir oglan (we her bir gyzyň) başyna düşýär, ýöne ol her kimde başgaça bolup geçýär. Şeýle zatlaryň bolup geçýän wagty aslynda siziň fiziki taýdan oglan bolmagy bes edip, erkege öwrülip başlaýan wagtyňyzdyr. Bu döwür siziň organizmiňizde gormonlaryň agalyk edip, boýuňyzda we umumy ösüşiňizde gürli-dürli özgerişleriň bolup geçmegine täsirini ýetirýän döwrüdir. Hut şuňa hem jyns taýdan ýetişmek diýilýär.

Jyns gatnaşykdan saklanmak – jynsy gatnaşygyň özi ýaly gürrüňi köp edilýän temalaryň biri.

Ýetginjekler – 10 we 19 ýaş arasyndaky adamlar. Ol döwüre hem ýetginjegiň özi, hem-de onuň ene-atasy üçin köplençh iň kyn döwür hasaplanýar.